Abstract: Based on the analysis of the book Cunhataí: um romance da Guerra do Paraguai (2003), by Maria Filomena Bouissou Lepecki, this work aims to critically debate the eccentric place that official history assigned to women, in particular, in the space of the War of Paraguay/Guerra Guasu (1864-1870), scenario from which the plot is developed. The novel is undertaken here as an ethical, aesthetic and political cultural product that is constituted through a (re)visitation/(re)writing of the war episode from a female perspective, thus mobilizing other voices, other forms of being and feeling marked in these dissident bodies. From this perspective, our proposal is to present the historiographical debate around the Platine conflict in order to discuss how the literary fiction of Maria Filomena Bouissou Lepecki questions the official narrative of the Paraguayan War/Guasu War by making visible the role of women in this war conflict.
Resumen: A partir del análisis del libro Cunhataí: um romance da Guerra do Paraguai (2003), de Maria Filomena Bouissou Lepecki, este trabajo tiene como objetivo debatir críticamente el lugar excéntrico que la historia oficial asignó a las mujeres, en particular, en el espacio de Guerra del Paraguay/Guerra Guasu (1864-1870), escenario a partir del cual se desarrolla la trama. La novela se emprende aquí como un producto cultural ético, estético y político que se constituye a partir de una (re)visitación/(re)escritura del episodio bélico desde una perspectiva femenina, movilizando así otras voces, otras formas de ser y sentir marcadas en estos cuerpos disidentes. Desde esta perspectiva, nuestra propuesta es presentar el debate historiográfico en torno al conflicto del Platino para discutir cómo la ficción literaria de María Filomena Bouissou Lepecki cuestiona la narrativa oficial de la Guerra del Paraguay/Guerra del Guasu visibilizando el papel de la mujer en esta guerra.
Resumo: A partir da análise do livro Cunhataí: um romance da Guerra do Paraguai (2003), de Maria Filomena Bouissou Lepecki, temos por objetivo debater criticamente o lugar excêntrico que a história oficial destinou às mulheres, em particular, no espaço da Guerra do Paraguai/Guerra Guasu (1864-1870), cenário a partir do qual se desenvolve o enredo. O romance é aqui empreendido como um produto cultural ético, estético e político que se constitui por meio de uma (re)visitação/(re)escritura do episódio bélico a partir da ótica feminina, mobilizando, dessa maneira, vozes outras, formas outras de ser e sentir marcadas nesses corpos dissidentes. Sob essa perspectiva, nossa proposta é apresentar o debate historiográfico em torno do conflito platino com vistas a discutir como a ficção literária de Maria Filomena Bouissou Lepecki questiona a narrativa oficial da Guerra do Paraguai/Guerra Guasu ao tornar visível o papel das mulheres nesse conflito bélico.